Berichten

Ik heb een bekeuring gekregen. Reed met de auto weg terwijl ik mijn gordel niet om had en werd twintig meter verderop aangehouden. Er was overigens wel een reden dat ik de gordel niet omdeed; er was namelijk net een liesbreuk bij mij geconstateerd en ik was een beetje nerveus over die bobbel in mijn lies en een eventueel ongeluk. Geen goede combinatie toch?

En dus stond ik daar, met de agent die duidelijk wachtte op het moment dat ik niet alleen mijn rijbewijs maar ook een biljet van honderd Namibische dollars zou geven. Want dat is zoals het hier gaat. Mijn garage eigenaar vertelde me dat hij elk weekend naar Windhoek rijdt en elke derde week geflitst, of liever gezegd gelaserd, wordt. De boetes liegen er hier niet om. Laatst was het voor hem N$6.000 (ongeveer €350). Om dat even in perspectief te plaatsen: slechts 5% van de Namibische werkende bevolking verdient meer dan N$7.000 per maand! Dus dat was een boete van ongekende proporties. Hij liet zijn portefeuille zien met N$300 en gaf dat aan de agent. Vervolgens kon hij ongehinderd doorrijden. Ik doe dat niet, vertik het, het levert alleen maar grotere problemen op. Dus legde ik geduldig aan de agent uit waarom ik mijn gordel niet wilde om doen. Hij schreef ijverig, en langzaam, verder. Misschien verbeelde ik het me, maar het leek alsof het puntje van zijn tong uit z’n mond kwam. 

Uiteindelijk sprak hij: “Waar is de brief van de minister? Als je je gordel niet wil dragen dan moet je een brief van de minister hebben”. Ook al vertelde ik hem dat ik pas die ochtend de diagnose had gekregen, het mocht niet baten. Of een brief van de minister of een bekeuring van N$1.000 (of natuurlijk de N$100 van mijn zak naar die van hem). Dus ga ik naar de rechter, om daar het verhaal te gaan vertellen.

Op 23 Juli is het zover. De rechter. Ik ga ‘s morgens vroeg want vandaag is ook de dag van het Memorial van de oom van Esther. En dat is groot hier. De dood gaat namelijk voor alles in Namibië. Helemaal in dit geval, want haar oom is een oude oorlogsheld en het wordt dus een staatsbegrafenis. Als ik me meld bij de balie vraag ik hoelang het gaat duren. Niemand weet dat dus krijg ik de raad om rustig te gaan zitten. Ik leg uit dat ik naar de begrafenis van mijn oom moet en iedereen lacht. Hij is zwart, ik ben wit dus hoezo mijn oom? Tot ik uitleg dat het mijn oom van de kant van mijn vrouw is. Iemand gaat praten met de aanklager en ik mag dinsdag terugkomen. Dr. Indongo: iedereen kent hem.

27 Juli ben ik terug. Netjes op tijd. Alleen is COVID hier op z’n piek en zijn er drie gevallen in de rechtbank geconstateerd. “Kom maar terug op 30 September” wordt er gezegd. Voordat we dat hoorden en voordat we het papiertje hadden gekregen waarop dat stond waren we ruim twee zongebrande uren verder

30 September. Ik zit, en zit, heb me gemeld, en wacht. Tot ik twee uur later toch eens vraag of ik wel op de lijst sta. Nee, geen Reinoud Karssenberg. Dus vertellen ze me om naar de griffie te gaan. Niemand kan de bekeuring vinden of papieren die op mij betrekking hebben. Ze raden me aan om naar de aanklager te gaan. Dus zitten we even later bij de aanklager. Modieus typetje die waarschijnlijk speciaal haar toga heeft laten maken om te beschermen, zonder het uitzicht te belemmeren. Zij hoort het verhaal aan en schrijft een “vrij uit de gevangenis kaartje voor me”.

We zijn boodschappen aan het doen als ik een berichtje van haar ontvang: “Kun je komen we hebben je papieren ontvangen”. Dus gaan we weer naar de rechtbank. Na een half uurtje word ik naar binnen geroepen. De aanklager kan ik niet verstaan; de maskers dempen de stemmen behoorlijk. De assistent rechter versta ik wel. Maandag om 8.30 uur moet ik terugkomen. Ik zucht, weer uren wachten en ik vraag me af of het niet zinvoller was geweest om gewoon die €60 betaald te hebben.

Als ik naar buiten stap word ik staande gehouden. Wat verward vraag ik wat er aan de hand is. Of ik maar mee wil gaan naar de cel. Pardon? Twee politieagenten staan voor me, half zo groot als ik en zij vertellen me dat ik gearresteerd ben en tot maandag in de politiecel moet. Vier dagen. Ik lach en geloof echt dat het een grapje is. Nee dus. Ik blijf staan en vertel dat ik de aanklager wil spreken. Dat gesprek is grimmig en langzaamaan begin ik te begrijpen dat ik die vier dagen toch echt in de cel ga doorbrengen. “Je bent op 23 juli niet op komen dagen”. Dat is haar verhaal en wordt een soort mantra. “Je hebt geen papieren die kunnen bewijzen dat je er wel was”. Wist ik veel dat ik dat kleine briefje moest bewaren als “bewijs”. “Er staat niets in je dossier”. Ja, wie heeft er nu een fout gemaakt. Hoe ik ook praat het mag niet baten. Een duidelijk bewijs dat looks verraderlijk zijn: er is niets modieus meer aan haar. Uiteindelijk mag Esther de papieren gaan zoeken, terwijl ik in de cel op haar wacht. Ik ga rustig op het bankje buiten zitten en vertel de politieagenten dat deze plek veel beter is. Ze kijken naar me en besluiten dat dat geen slecht idee is. Dus zit ik daar terwijl de tijd langzaam voorbijgaat. Uiteindelijk komt de dame van de balie terug van wat winkelen. Ik loop (met m’n twee politieagenten) naar haar toe. Natuurlijk herkent ze me en samen vertellen we dat aan de aanklaagster. Die het aanhoort en zegt: “De aanhouding is uitgevoerd dus je gaat de cel in”. Ik vertel haar met klem dat ze nu willens en wetens een onschuldige voor vier dagen in de cel gaat zetten. Dat als ze dat doet dat ik haar verantwoordelijk ga houden. Onverschillig haalt ze haar schouders op. Gelukkig hebben ze nog op haar ingepraat. Heeft ze de rechter gebeld en mocht ik naar huis. Net op tijd want op datzelfde moment kwam Esther weer het terrein op. Met de papieren en kwaad, erg kwaad. Ik heb haar nog nooit zo kwaad gezien. Alle passie van haar grootvader Maxuililie die nog op Robbeneiland heeft vastgezeten kwam tevoorschijn. Al haar Swapo training die ze als kind heeft gehad. Met moeite kon ik haar weer tot haar normale rust terugbrengen. Gezwind verlieten we de rechtbank, voordat de aanklaagster van gedachten zou veranderen.

Luister naar niemand in de rechtbank. Alleen naar de rechter. Niet naar de griffie, niet naar de balie en niet naar de aanklager. Wat ze je ook vertellen je hoeft niet te luisteren. Alleen naar de rechter.

Maandagochtend, na de gebruikelijke twee uur wachttijd mag ik weer naar binnen. De rechter hoort mijn verhaal aan en dat van de aanklaagster. Die alles negatief weet uit te leggen. Ze is erg goed in haar vak, wellicht veel te goed want de waarheid schijnt er niet zoveel toe te doen. Dus richt de rechter zich tot mij: “Luister naar niemand in de rechtbank. Alleen naar de rechter. Niet naar de griffie, niet naar de balie en niet naar de aanklager. Wat ze je ook vertellen je hoeft niet te luisteren. Alleen naar de rechter”. Dus mag ik 11 Februari terugkomen voor de zitting, voor een eenvoudige bekeuring, omdat ik mijn gordel niet om had.

Addendum: Uiteindelijk ben ik door de knieën gegaan; ik heb betaald. Liever dat dan het risico te lopen de cel in te gaan. Want dat was het gevoel dat steeds sterker werd, het gaat hier niet om gerechtigheid maar om macht en daar had ik al genoeg van gezien. Dus, met veel moeite, betaald, einde van dit avontuur.

Op de foto: Het papiertje dat je niet mag kwijtraken want anders hebben ze geen idee waar je het over hebt.

Vier jaar geleden kwam ik naar Namibië. Vier jaar alweer. Ik had toen de mooiste Samsung telefoon bij me die er te koop was. Kocht, zonder na te denken, iedere twee jaar een nieuwe. Vond dat leuk, genoot ervan. Hier in Namibië was de lol er erg snel af. Iedereen die de telefoon zag was erdoor gebiologeerd. De gesprekken gingen over de telefoon, niet over de dingen waar ik over wilde praten, leven, de zin van het leven en andere dingen die verrijken. 

Dus ik was niet helemaal rouwig toen ik op een begrafenis van een stapel rotsblokken viel en de telefoon volledig vernietigd werd. Terug in Nederland koos ik een minder opzichtige telefoon en die was ook aanmerkelijk goedkoper. Het voelt voor mij toch niet helemaal goed als mijn telefoon een jaarsalaris van een arbeider hier kost, voelt echt niet goed. Dus koos ik een B-merk, wel een grote telefoon omdat ik dat erg handig vind.

Tot mijn verbazing werkte dat vrij goed, tot de dag dat ik ervaarde dat gorilla glas toch echt beschermd. Aangezien ik erg tevreden was heb ik het glas laten vervangen en later een opvolger gekocht die me erg veel plezier gaf, tot het moment waarop het beeldscherm begon te, ja hoe zal ik dat noemen, op te lossen? Vanaf de randen en het ging vrij snel ook nog. Dus een nieuw scherm aangeschaft en daar had ik al snel spijt van. Slechte kwaliteit, niet erg licht sterk, maar ik kon er mee leven.

Tot vandaag. Ik zit rustig te werken, moet iets na kijken op mijn telefoon (want de computer heeft vandaag geen internet) en zie tot mijn verbazing dat er een scheurtje in het glas zit. ‘Wat?’ Er is daadwerkelijk niets gebeurd. De kwaliteit van het vervangscherm is gewoon slecht. 

En dan vul ik mezelf met medelijden. Zelfmedelijden.

En dan vul ik mezelf met medelijden. Zelfmedelijden. Toen ik hier kwam had ik de mooiste telefoon, nu heb ik, niets, een wrak, een Namibische telefoon in uiterlijk. En dat niet alleen, mijn medewerkers hebben mooiere en betere telefoons dan ik. Net aangeschaft in Duitsland… dan gaat het vullen snel. Medelijden als een lawine en ik word meegesleept. Mijn medewerkers eten beter. Ik spendeer mijn laatste geld, vertel m’n vrouw geen dure dingen te kopen. Door en door rol ik, buitel ik over mezelf, door elkaar tot ik tot stilstand kom ergens diep onder in de put.

Stilte.

En dan kan ik mezelf de simpele vraag stellen: “Was dit niet wat je wilde?”

Ik was 12 en we gingen op vakantie naar Finland. Mijn moeder had een vriendin en daar waren we uitgenodigd. Het was 1972 dus nog niet zo normaal om ver op vakantie te gaan. Normaal gingen we om de twee jaar. Een jaar in Nederland en het volgende jaar naar het buitenland. We waren met z’n vijven en ik was al behoorlijk groot dus we pasten net in de Opel Kadett stationcar. Tot het moment dat de beste vriendin van mijn zus ook mee zou gaan. Harriet. Toen paste het niet meer.

Harriets vader was een aannemer en hij had twee Land Rovers 110 staan (op dat moment heten ze nog geen Defender; dat kwam later pas). Hij had het genereuze aanbod dat we één van de Land Rovers mee mochten nemen. Kun je je voorstellen? 12 jaar oud en dan op vakantie in een heuse, echte Land Rover. Ongelooflijk. Volgens mij heb ik een week niet geslapen en volledig gedagdroomd over alle avonturen die een Land Rover logischerwijs in je leven gaat brengen.

Tot dat moment waarop mijn vader aankondigde dat de meiden met de trein zouden gaan en wij in de Opel Kadett met aanhangwagentje. Mijn leven stopte. Dit was niet mogelijk, onbegrijpelijk, als het leven je dit cadeau gaf was het onbeleefd om dat te weigeren. Mijn vader was onverbiddelijk. Nee. Te duur in benzine en dat hadden we niet. Dus hield het op. 

als het leven je dit cadeau gaf was het onbeleefd om dat te weigeren

Het Land Rover virus heeft me nooit meer losgelaten. Ik kwam in Namibië en kon mezelf bedwingen. Ratio was sterker en ik kocht een verstandige Isuzu in plaats van de prachtige Land Rover pick up. Wat heb ik daar een spijt van gehad. De Isuzu is nu aan z’n derde motor toe en is moe. Steeds kleine dingetjes die misgaan. Als ik het probeer te repareren dan sta ik opeens met een printplaatje in m’n handen waar ik echt niets mee kan. Dus verkopen werd een optie. Zeker toen ik werd benaderd bij het kopen van tomaten door een man die N$80.000 bood (ongeveer €4.000). Dat is trouwens heel normaal, dat je aangesproken wordt door willekeurige mensen die je auto willen kopen, of je telefoon of wat dan ook. De gedachte daarachter is dat boeren in het algemeen goed voor hun spullen zorgen, en dat die spullen dus de moeite waard zijn.

Alleen welke auto zou ik dan weer kopen? En daar kwam de Land Rover opnieuw de hoek om gereden. En deze keer was het menens. Alle emotie lag aan de kant van de Land Rover, niet in het minst gevoed door een vriend die Land Rover gek is. En dus staat er sinds afgelopen vrijdag een heuse Series 3s 109 voor het huis. Na een langdurige tocht vanuit Windhoek naar Grootfontein. De topsnelheid van Quake (short voor Earth Quake vanwege het geschok) is 90 km/u maar dan kun je elkaar niet meer verstaan. Dus de ruim 450 kilometer naar huis duurde nogal lang. Daarnaast is Quake dorstig als een echte Zuid-Afrikaan en behoorlijk oncomfortabel. Had mijn vader dus toch gelijk? Rationeel zeker maar sinds vrijdag loop ik met een grijns op m’n gezicht die zelfs een depressie er niet helemaal meer af krijgt.

Esther is een Oshiwambu. Een Ndonga. Er zijn ook Kwanjama’s en dat had beter bij haar gepast. Letterlijk vertaald betekent dat namelijk vleeseter en dat is wat ze doet.

Dus heb ik een lijst, een lijst met soorten die ik gegeten heb.  Die lijst zorgt voor controversie. Niet zozeer hier, maar vooral in Nederland. Want waar trek je de grens? Wat eet je wel en wat niet?

Zebra? Als je aan de film Madagaskar denkt; een duidelijk nee. En toch, Zebra salami is erg lekker, ben benieuwd hoe dat op pizza zou smaken…

Giraffe? Ik had behoorlijk wat weerstand verwacht. Dat viel erg mee. Moet kunnen zeiden de meesten. De echte scheidslijn ligt bij olifant. Olifant heeft een status. Bij mijzelf trouwens ook. Olifant staat ergens voor, nou ja, bij ons. Volgens Esther is het de lekkerste biltong die je je voor kunt stellen.
Toen ik dat opperde bij mijn vrienden kwamen er zeer heftige reacties en ook bij sommigen van mijn witte vrienden hier. Olifant scheidt de kampen. 

Biltong is gekruid en gedroogd vlees. Erg populair in Namibië en erg lekker ook. Je kunt het soms in Nederland kopen. In Namibië wordt nog vrij vaak thuis zelf gemaakt, gedroogd in de zon. Wel opletten als je honden hebt; Esther kan je daar alles over vertellen…

Om eerlijk te zijn, ik ben er nog niet uit. Olifanten zijn niet die zachte lieve dieren, die je aan het lachen maken bij een Rolo reclame. Het zijn eerder grote sacherijnige kolossen, die op je gaan zitten (of op je auto) als ze in een slecht humeur zijn (meestal dus). 

Wat mij meer verbaasd is dat het eten van de Damara Dik-dik niet meer verontwaardiging opriep. Het was omdat ik bij mensen op bezoek was dat ik het gegeten heb (erg mals en lekker overigens). Anders had ik het niet aangeraakt. Een Dik-dik lijkt op een karakter uit de Bambi film; de hoofdpersoon wel te verstaan. Daar heb je toch even moed voor nodig.

Maar waar ligt jouw grens? Ben daar wel benieuwd naar…

Voetnoot: In Nederland ben ik, alles bij elkaar, ongeveer 20 jaar  vegetariër geweest. Hier in Namibië heb ik niet zoveel moeite met het eten van vlees, vooral niet met het eten van wild. Die dieren hebben een uitermate goed leven gehad. Ik kan me ook al verheugen op onze eerste geit, maar dan moeten we nog even wachten. Ik heb er nu zes en het eerstvolgende bokje dat geboren gaat worden, zal heerlijk vertroeteld worden tot de dag dat hij zijn bestemming gaat vinden.