Waar te beginnen als er geen begin is. Althans geen te onderscheiden begin want ieder verhaal dat bijdraagt tot het verhaal heeft z’n eigen begin.
Te beginnen bij het einde… Een einde dat voor mij zo van belang was? Het einde van een leven, een bijzonder leven dat voor mij uiteindelijk een nieuw begin werd. Niet dat het zo voelde op dat moment… Niet dat het zo voelt op dit moment alleen als ik terugkijk dan was dat einde een begin. Moet ik dan dat einde beschrijven? Haar moeizame ademhaling het gevecht dat verloren was… Ik zat naast haar en zal dat beeld nooit meer vergeten. Momo de hond die ik van haar gekregen had aan mijn voeten. Vol van onmacht en pijn. Elke ademhaling volgde ik tot die er niet meer was. Op precies dat moment stond Momo op, zat tegen me aan en week niet meer van mijn zijde. En daar sta je dan. Een moment dat wij hadden zien aankomen en nu was het daar. Alleen.
Dan moeten er dingen gebeuren. Vreselijke dingen. Daarover was onze laatste ruzie gegaan. Dat ik haar vertelde dat ik haar niet zou willen wassen. Emoties die zo hoog opliepen dat een week later de deur opeens uit z’n voegen viel. Bij het uitpraten vertelde ze me: ‘ik ben toch niet meteen dood?’ en vreemd genoeg had ze gelijk. Ik heb geholpen met haar wassen en aankleden. Haar kleren had ze zelf al uitgezocht. En dat kon ik want alhoewel ze niet meer ademde was ze toch nog niet helemaal dood. Levenskracht verdwijnt langzaam. Als je verdrinkt in koud water kan je nog na een aanmerkelijke tijd worden gereanimeerd. Dood ging ze. Dat merkte ik na verloop van tijd. Ze lag op de slaapkamer en elke keer als er iemand belde liep ik daarlangs. Na verloop van tijd heb ik de deur dichtgedaan… Het was Elise niet meer maar een lijk.
Hoe vaak heeft mijn leven niet een einde gekend.. een einde gevolgd door een begin. Soms een bijstelling van mijn levensloop soms een omkering. Dit was een einde waarbij ik geen begin meer verwachtte. Dus deed ik wat we hadden afgesproken en ging gewoon door. Dat hadden we afgesproken op de dag dat we haar begrafenislezing oefenden. In de zaal, met Martin erbij. Ik zou hem gaan doen en ik wilde dat Elise hem zelf nog zou horen. En ze was er blij mee: “spot on zo moet mijn lezing zijn.” Gevolgd door haar statement: “ik wil nu niet meer over dood praten. Ik ga dood en ik weet dat. Laten we het erover hebben hoe jij gaat overleven.” Dus maakten we plannen, afspraken… Om mij te helpen overleven. En of dat nodig was. De pijn was zo groot dat ik dagelijks tegen mezelf vocht. Zo verleidelijk om een mes in m’n arm te zetten… Hoe heerlijk moest het zijn om pijn te kunnen voelen die van buiten af zou komen. Tezelfdertijd wist ik dat dat een begin zonder einde zou zijn. Het overschrijden van een grens die me mijn eigen verantwoordelijkheid zou ontnemen.
Dus huilde ik en worstelde, bad en schreeuwde en bleef bezig want dat was de afspraak die ik gemaakt had. Momo was daar en hielp. Ik mocht op de bank maar nooit langer dan een uurtje en als ik het echt niet meer trok stapte ze bij me in bed. Heel gedecideerd ging ze dan tegen m’n rug liggen. Totdat ik in slaap gevallen was dan ging ze weer naar haar mand.
In mei kwam Martin naar me toe. Ik moest op vakantie. Alleen paste dat echt niet in mijn plannen. Maar Martin is geen prater, in zijn stilte kan hij bijzonder overtuigend zijn. Dus werd het vakantie. Curacao was mijn voorstel. Namibië het zijne. Ik wilde Curacao want ik had Papiamento geleerd en wilde graag oefenen. Daarbij wit zand, zee, palmen en Pina Colada wie wil dat niet? Martin dus: “te warm” en dus werd het Namibië, hij is echt overtuigend.
Op bezoek bij vrienden en rondtrekken in een Toyota Hilux. Wist ik veel dat dat weer een einde en een nieuw begin zou worden.